%20(1).png)
Co szkodzi Twojej wątrobie?
NAFLD niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (ang. nonalcoholic fatty liver disease)
5 min czytania
Do niedawna jeszcze choroby wątroby kojarzono głównie z nadmiernym spożywaniem alkoholu lub jej wirusowym zapaleniem. Alkohol w dalszym ciągu jest poważnym problemem powodującym znaczne uszkodzenia tego organu, ale badania zaczęły rzucać światło także na inne czynniki związane z niezdrowym stylem życia. Dlatego zdefiniowano nową chorobę, którą zalicza się już do chorób cywilizacyjnych – niealkoholową stłuszczeniową chorobę wątroby. Jest ona znana także jako NAFLD od akronimu jej angielskiej nazwy “non-alcoholic fatty liver disease” i odnosi się do stłuszczenia wątroby z przyczyn innych niż alkoholowe.
Według szacunków, już co czwarta osoba dorosła może być dotknięta tą chorobą. Szacuje się, że globalnie na NAFLD choruje aż miliard ludzi! (1)
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA NAFLD/MAFLD JEST ZWIĄZANA Z NIEZDROWYM STYLEM ŻYCIA I ZABURZENIAMI METABOLICZNYMI, TAKIMI JAK OTYŁOŚĆ I CUKRZYCA TYPU 2 (3)
CO POWODUJE NAFLD?
Pomimo, że NAFLD zalicza się już do chorób cywilizacyjnych i szeroko rozpoznaje się w niej poważne zagrożenie dla zdrowia, powiązanie jej z dysfunkcjami metabolicznymi pozostaje w dużej mierze nieznane. Międzynarodowy panel naukowców zasugerował ostatnio zmianę nazwy choroby z „niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby” (NAFLD) na „uwarunkowaną metabolicznie stłuszczeniową chorobę wątroby” (MAFLD), co ma lepiej oddawać charakter schorzenia uwarunkowanego metabolicznie. (2)
Badania nad czynnikami powodującymi wystąpienie NAFLD są stale prowadzone, ale wiadomo już, że możemy podzielić je na genetyczne i zewnętrzne. Najlepiej poznane czynniki ryzyka NAFLD to:
OTYŁOŚĆ
NAFLD występuje u 70% osób otyłych (3)
CUKRZYCA TYPU 2
u co drugiego cukrzyka występuje NAFLD (3)
STANY PRZEDCUKRZYCOWE (INSULINOOPORNOŚĆ I PODWYŻSZONY POZIOM CUKRU WE KRWI)
Uważa się, że zapalenie wątroby i akumulacja lipidów są głównymi czynnikami powodującymi insulinooporność w przebiegu NAFLD (4)
NADCIŚNIENIE
70% osób chorujących na nadciśnienie tętnicze może być dotkniętych NAFLD. (5)
JAKIE SĄ OBJAWY NAFLD?
Objawy wiązane z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby to zazwyczaj:
osłabienie, zmęczenie
ogólne złe samopoczucie
zaburzenia snu
W JAKI SPOSÓB DIAGNOZUJE SIĘ NAFLD?
NAFLD rozpoznaje się na podstawie wywiadu klinicznego, wyników badań laboratoryjnych oraz badań obrazowych. Potwierdzeniem diagnozy jest wynik badania histologicznego – biopsji wątroby.(1) W przebiegu diagnostyki bardzo ważne jest wykluczenie innych przyczyn stłuszczenia wątroby np. nadmierne spożywanie alkoholu i innych przewlekłych chorób wątroby. (7)
Pomocne w ocenie zaawansowania włóknienia tkanki wątroby w przebiegu NAFLD może być wykorzystanie nieinwazyjnych testów diagnostycznych np. testu NFS, który wykorzystuje analizę 6 czynników takich jak wiek, BMI, wyniki badań laboratoryjnych: glikemia,aktywność enzymów wątrobowych ALT i AST, ilość płytek krwi, stężenie albuminy. (1,7)
JAK LECZY SIĘ NAFLD?
Pierwsza linia leczenia zazwyczaj obejmuje:
UTRATĘ MASY CIAŁA I ZWIĘKSZENIE AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ
Pożądana jest utrata 10% masy ciała, ale poprawę obserwuje się już przy spadku początkowej wagi o 3-5% (7)
Zmniejszenie masy ciała o 5—20% powoduje redukcję tłuszczu wątrobowego o 40-60%
DIETĘ
- ma ona na celu poprawę stanu i funkcji wątroby oraz zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób metabolicznych towarzyszących NAFLD
- zalecana jest niskokaloryczna dieta z 30% redukcją kaloryczności posiłków (3)
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ
- wykazano zmniejszenie zawartości tłuszczu w wątrobie pod wpływem regularnej aktywności fizycznej
- co więcej aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko rozwoju chorób metabolicznych towarzyszących NAFLD: cukrzycy i otyłości (3)
JAK PRZECIWDZIAŁAĆ NAFLD?
W przeciwdziałaniu NAFLD, należy skupić się głównie na prowadzonym stylu życia i nawykach żywieniowych:
ZBILANSOWANA DIETA (6)
- najkorzystniejsza jest dieta pozbawiona nadmiernej ilości cukrów prostych oraz nasyconych kwasów tłuszczowych
- w przygotowywaniu codziennych posiłków można wzorować się na diecie śródziemnomorskiej, która obfituje w warzywa, produkty pełnoziarniste oraz oliwę z oliwek
- należy unikać syropu glukozowo-fruktozowego zawartego w napojach słodzonych i wyrobach cukierniczych
- aby dowiedzieć się więcej o diecie sprzyjającej wątrobie, przejdź do tego artykułu
REGULARNA AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA (3)
- wprowadź do swojej rutyny regularną aktywność fizyczną
- Wykazano, że korzystniejszy jest dłuższy i bardziej intensywny wysiłek ( np. bieganie ) niż umiarkowany
NORMALIZACJA MASY CIAŁA (3)
- Zmniejsz liczbę kalorii spożywanych każdego dnia, aby zredukować masę ciała. Takie postępowanie może poprawić wskaźniki laboratoryjne stanu wątroby (aminotransferazy).
FAQ
-
Wyróżnia się 3 etapy choroby (7):
1. Proste stłuszczenie wątroby” – without (NAFLD)
2. Niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH)
3. Marskość wątroby
-
Do rozwoju NAFLD doprowadza w dużej mierze nasz styl życia. Zmieniając nawyki żywieniowe i zwiększając aktywność fizyczną, co przekłada się na redukcję masy ciała, możemy wpływać na stan wątroby. Zaobserwowano zmniejszenie zawartości tłuszczu w wątrobie pod wpływem aktywności fizycznej. Wykazano również, że utrata masy ciała pozytywnie wpływa na aktywność aminotransferaz obserwowaną w badaniach laboratoryjnych, a >10% redukcja masy ciała u większości pacjentów prowadzi do remisji (cofnięcia się) NAFLD. (3)
U 97% pacjentów, którzy stracili >10% m.c., uzyskuje się remisję NAFLD
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY (TYPU A, B, C) I INNE INFEKCJE (ZARÓWNO BAKTERYJNE JAK I WIRUSOWE)
1. Perumpail, B. J., Khan, M. A., Yoo, E. R., Cholankeril, G., Kim, D., & Ahmed, A. (2017). Clinical epidemiology and disease burden of nonalcoholic fatty liver disease. World Journal of Gastroenterology, 23(47), 8263–8276
2. Shiha, G.et al. Redefining fatty liver disease: an international patient perspective. The Lancet Gastroenterology & Hepatology; VOL 6, ISSUE 1, P73-79, JANUARY 01, 2021
3. Gietka J. Klapaczyński J., Stłuszczenie wątroby - diagnostyka i leczenie, https://podyplomie.pl/medycyna/23439,stluszczenie-watroby-diagnostyka-i-leczenie, Data dostępu: 22.10.2021
4. Gruben N., Shiri-Sverdlov R., P.Y. Koonen D., Hofker M.H., Nonalcoholic fatty liver disease: A main driver of insulin resistance or a dangerous liaison? https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0925443914002579?via%3Dihub Data dostępu: 22.10.2021
5. Gavril et al. Relationship between NAFLD and hypertension in patients with type 2 diabetes mellitus; J Hypertens Res (2017) 3(2):44–49
6. Sterczyński R. Leczenie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby: kluczowa jest zmiana diety Puls Medycyny https://pulsmedycyny.pl/leczenie-niealkoholowej-stluszczeniowej-choroby-watroby-kluczowa-jest-zmiana-diety-982340 Data dostępu: 22.10.2021
7. Strzeszyński Ł. Rozpoznawanie i leczenie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby; Medycyna Praktyczna Gastrologia www.mp.pl/gastrologia/wytyczne/80328,rozpoznawanie-i-leczenie-niealkoholowej-stluszczeniowej-choroby-watroby Data dostępu: 22.10.2021
8. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Liber CS et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106; 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) from soybeen in liver diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59 ;Essentiale® Forte ChPL 04.2021
Proaktywne wsparcie wątroby z Essentią Proactive
ESSENTIA PROACTIVE
Essentia Proactive jest suplementem diety, wspomagającym prawidłowe funkcjonowanie zdrowej wątroby.1 Unikalne połączenie 3 składników2 – choliny i witamin C i E kompleksowo wspiera działanie zdrowej wątroby, w tym proces detoksykacji i metabolizmu tłuszczów. To także wątroba daje Ci energię, która jest potrzebna, by czuć się młodo.3 To odpowiedni produkt do codziennego stosowania.
Podmiot wprowadzający do obrotu: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o.
Suplement Diety
Regeneruj wątrobę i odzyskaj energię z Essentiale Forte oraz Essentiale Max1
ESSENTIALE FORTE
Essentiale® Forte zalecany jest do stosowania osobom cierpiącym na dolegliwości wątroby spowodowane nieprawidłową dietą.
1 kapsułka zawiera 300 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Forte regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
ESSENTIALE MAX
Essentiale® Max zalecany jest do stosowania w chorobach i dolegliwościach wątroby spowodowanych działaniem substancji toksycznych oraz w przebiegu zapalenia wątroby. 1 kapsułka zawiera 600 mg substancji czynnej – fosfolipidów niezbędnych (EPL). Essentiale Max regeneruje, wzmacnia i chroni wątrobę przed substancjami toksycznymi.
Essentiale Forte, kapsułki, 300 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Forte 06.2023)
Essentiale MAX, kapsułki, twarde, 600 mg fosfolipidów z nasion sojowych. Wskazania: Roślinny produkt leczniczy stosowany w chorobach wątroby. Zmniejsza dolegliwości, jak: brak apetytu, uczucie ucisku w prawym nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub zapalenia wątroby. Podmiot odpowiedzialny: Opella Healthcare Poland Sp. z o.o., grupa Sanofi. (CHPL Essentiale Max 06.2023)
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
1. Wykazano w modelach eksperymentalnych. Lieber CS. et al. Phosphatidylocholine protects against fibrosis and cirrhosis in the baboon. Gastroenterology 1994; 106: 152-159.; Gundermann KJ et al. Activity of Essential Phospholipids (EPL) From Soybeen in Liver Diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643-59.; Essentiale® Forte ChPL 06.2023; Essentiale® Max ChPL 06.2023 Swain MG. Fatigue in liver disease: pathophysiology and clinical management. Can J Gastroenterol. 2006; 20(3):181-188.